Dat beeld – en met name dat gevoel – veranderde toen Arjen Lubach in zijn satirische VPRO-programma ‘Zondag met Lubach’ in oktober 2020 aandacht besteedde aan de vele datacenters die er in ons land staan. Nederland groeit langzamerhand uit tot ‘de harde schijf’ van de wereld, zo stelde Lubach. Dankzij de goede digitale infrastructuur en fiscale voordeeltjes openden techreuzen als Google en Microsoft tientallen datacenters in Nederland. Dat zou op zich geen probleem zijn, ware het niet dat deze datacenters massaal (groene) stroom gebruiken. Lubach gebruikte het voorbeeld van het Nederlandse windmolenpark in de Wieringermeer, dat genoeg stroom zou kunnen leveren voor 370.000 huishoudens. In plaats daarvan gaat de stekker naar het datacenter van Microsoft. We worden ‘genaaid’ volgens Lubach. En bovendien gaat het niet eens om onze eigen opgeslagen data, maar om de gegevens van gebruikers uit Afrika en het Midden-Oosten.
Nu viel hier het nodige op af te dingen, maar beeldvorming is als een stoomlocomotief: als deze eenmaal op gang is gekomen, is het gevaarte maar lastig bij te sturen, laat staan te stoppen. De publieke opinie van datacenters als energieslurpende blokkendozen is blijven hangen. Datacenters zorgen er zelfs voor dat de Nederlandse klimaatdoelen in gevaar komen, roepen tegenstanders. Nu verbruiken datacenters inderdaad veel elektriciteit, maar door steeds meer IT te centraliseren in efficiënte datacenters is er al een enorme slag gemaakt op het gebied van energiebesparing.
Dankzij deze centralisatie is het energieverbruik van datacenters wereldwijd nagenoeg gelijk gebleven in de laatste 10 jaar, ondanks een toename van factor 15 in ons internetverkeer, zo blijkt uit cijfers van het International Energy Agency (IEA). In Nederland is het energieverbruik van datacenters weliswaar flink toegenomen, maar wie in de cijfers duikt, ziet direct waarom. Beheerden bedrijven in het verleden vaak zelf hun eigen servers, de afgelopen jaren zijn deze massaal verhuisd naar datacenters. Dat is niet alleen goedkoper, servers kunnen daar ook efficiënter worden gekoeld. Het stroomverbruik op die locatie stijgt weliswaar, maar aangezien het om deels een verplaatsing gaat, laat het grotere plaatje een lager totaal energiegebruik zien.
Bovendien wordt het grootste deel van de stroom in datacenters duurzaam opgewekt. In tegenstelling tot veel andere industrieën gebruiken datacenters voornamelijk duurzame stroom. De kritiek dat datacenters te veel groene stroom verbruiken, betekent eigenlijk dat je niet snel genoeg gaat met je verduurzaming… Genoeg stof tot discussie dus. En dat is precies wat we hebben gedaan. Zie het ChannelConnect Grotetafelgesprek op onze site. Ik wens je veel leesplezier!
[Dit artikel is eerder gepubliceerd in Datacenter Cloud Dossier 2022]