Het aantal vrouwen binnen de techsector neemt verder af. Aan het kunnen en willen van vrouwen ligt het niet. Wat is het dan dat vrouwen afstoot, terwijl deze sector staat te springen om kundig en vaardig personeel? “Intelligentie en de wil om hard te werken zijn niet het probleem. Het is de cultuur die moet veranderen.”
Ontmoet Johanna Spiller, medeoprichter en CEO van Alyx. Zij en haar team maken zich hard om de waarde van vrouwen aan de techsector toe te voegen. Dit doen zij aan de hand van het omscholen, trainen en plaatsen van vrouwen in tech. Johanna stoomt vrouwen klaar voor een glansrijke carrière in tech, volgens haar de meest boeiende sector van dit moment. “Iedereen heeft baat bij meer vrouwen in tech.” Omdat recent onderzoek uitwijst dat het percentage vrouwen in technische rollen in Nederland is gedaald naar 19% (3% onder het Europees gemiddelde) leggen we Johanna zes vragen voor om het belang én de uitdagingen van vrouwen in tech te verduidelijken.
Bekijk de korte pitch-video die gemaakt werd van Johanna Spiller voor de Jonge Ondernemersprijs van het Noorden.
Waarom is het zo belangrijk dat er meer vrouwen in deze sector komen?
“Er is, zoals in zoveel branches, een tekort aan geschoold personeel. Het is cruciaal om je er als techbedrijf bewust van te zijn dat ICT-geschoold personeel niet voor het oprapen ligt. De oplossing ligt in het opleiden van medewerkers. Vrouwen zijn hiervoor een uitstekende keuze omdat ze enerzijds intelligent en bekwaam genoeg zijn om technische functies te bekleden. Anderzijds wil de nieuwe generatie dat er op de werkvloer meer diversiteit is aan geslacht, leeftijd en culturele achtergrond. Vergeet daarbij niet dat je team en producten beter worden door er een vrouwelijke visie aan toe te voegen.
Bovendien is vijftig procent van de eindconsumenten vrouw. In mijn ogen is het dan ook niet meer dan logisch dat meer vrouwen betrokken zijn bij het ontwikkelen van technologie. Een vrouw schijnt een ander licht op productontwikkeling, wat verfrissend kan werken. Een sprekend voorbeeld is de misser van Apple Watch. Er was, door het mannelijke R&D team, niet aan gedacht om een menstruatiecyclus kalender toe te voegen. Puur doordat er geen vrouwen bij de ontwikkeling betrokken waren. Vrouwen weten wat vrouwen willen. Zij hebben een andere kijk op het ontwerpen, ontwikkelen en uitbrengen van nieuwe technologie.”
Diversiteit is geen modetrend, het is een cultuurtrend
Wat is de grootste uitdaging bij het werven van vrouwen?
“Steeds meer tech bedrijven zien het belang van het werven van vrouwen in. Denkvermogen en de wil om hard te werken zijn hierbij niet de uitdaging. Het probleem zit ‘m ergens anders. Enerzijds zijn vrouwen ‘opgevoed’ met het idee dat commercie, marketing en administratie de meest logische en belovende studierichtingen zijn. Dit door vaak onbewuste stimulatie vanuit school en het thuisfront. Daarnaast bestaat nog steeds het beeld dat de werkvloer van een techbedrijf is doordrenkt van op zichzelf zijnde, pizza etende nerds die nooit een voet buiten het kunstlicht plaatsen.
Kortom, de stimulans vanuit thuis en het beeld van deze sector werken enigszins tegen. Terwijl dit beeld niet de realiteit is. Tech draait namelijk om samenwerking, energie en de connectie met de doelgroep en de wereld buiten. Maar ook om flexibiliteit, snelheid, creativiteit en betrokkenheid. Tech heeft geen sexy imago, terwijl het dat wel degelijk is. Daarbij vind je als bedrijf geen ervaren opgeleid personeel meer. Kortom, vrouwen intern of extern opleiden is de beste mogelijkheid.
Toch zitten de grootste uitdagingen bij de mentaliteit van het bedrijf zelf. Alleen een vacature uitzetten is niet voldoende. Neem je een vrouw aan en verandert de cultuur niet met deze ontwikkeling mee, dan is de kans groot dat het verloop groot is. Een vrouw handelt, communiceert en denkt niet als een man. Daar dien je je bewust van te zijn. Een vrouw wil zich niet ‘die rare’ voelen en iemand moeten zijn die ze niet is.
Diversiteit is geen modetrend, het is een cultuurtrend. Bedrijven die meer vrouwen en dus diversiteit willen, maar geen verandering binnen hun teams en manier van communiceren aanbrengen, zullen dezelfde vrouwen na verloop van tijd weer uitzwaaien. Diversiteit is een transitie die je niet zomaar even doormaakt als je vrouwen gaat werven. Vrouwen binnenhalen is niet de uitdaging, vrouwen binnenhouden wel. Die bewustwording is essentieel.”
Wat moet er gebeuren om vrouwen én tech bedrijven klaar te stomen?
“Ten eerste is dat: om- of bijscholing. Opgeleide techvrouwen zijn zeldzaam, dus uitkijken naar onervaren vrouwen met de intelligentie en de wil om te leren is cruciaal. Vervolgens kun je als bedrijf ervoor kiezen deze vrouwen zelf op te leiden of via een gespecialiseerd bedrijf zoals Alyx. Leren studeren is voor veel personen nieuw en uitdagend, dus zorg voor een goed programma of expert aan je zijde.
Daarnaast is een strategie rondom de andere benadering van vrouwen en hun behoeften essentieel. Zij vragen om een andere management- en communicatiestijl dan mannen. Zij functioneren anders in een team, met andere wensen rondom het teamgevoel. Er zijn nu eenmaal verschillen. Denk aan het ouderschap. Na de bevalling kan een man direct werken, een vrouw moet helen. Of het feit dat een vrouw anders omgaat met een conflict of concurrentie dan een man. Negeer je deze verschillen, dan creëer je een oncomfortabele situatie voor iedereen. Precies, wat nog maar al te vaak gebeurt.”
Meer over vrouwen in de IT
Het percentage vrouwen in IT-functies is laag in Nederland. Op het moment schommelt het zo rond de 19% en dat is minder dan het Europese gemiddelde. Om verschillende redenen zou het goed zijn als dit percentage groter was, idealiter 50%. De Taskforce Diversiteit en Inclusie is een samenwerkingsverband tussen overheid en bedrijfsleven om diversiteit te bevorderen.
Diversiteit en inclusie in getallen:
Wat is het voordeel voor vrouwen om binnen tech aan de slag te gaan?
“Wat deze sector voor vrouwen interessant maakt is dat er zoveel kansen en groeimogelijkheden zijn. Denk ook aan de beschikbare functies, van functioneel designer tot deep tech jobs. Tel daar de aantrekkelijke arbeidsvoorwaarden en hoge salarissen bij op. Als er één branche is die nooit een dag hetzelfde is of stilstaat, dan is het de techindustrie wel. Alles is tegenwoordig tech gerelateerd. Tech maakt ons leven makkelijker. Hoe uitdagend is het als vrouw om daar onderdeel van uit te maken? Een vrouw is een perfect teamlid, doordat zij, met haar vrouwelijke communicatieskills, een goede vertaalslag van de business naar de techneuten kan maken. Daarnaast hoef je geen bovengemiddelde intelligente superwoman te zijn om het te maken in het techvak. Heb je een MBO- of HBO-denkniveau en een drive, dan kun je alle kennis tot je nemen en eigen maken.”
Heb je een advies voor mkb-techbedrijven die meer vrouwen willen aannemen?
“Wees je als bedrijf bewust van wat nodig is om vrouwen binnen te halen. Niet alleen professionele scholing, maar ook een cultuurverandering. En haal expertise binnen hoe hiermee om te gaan. Niet het type expertise dat met de vinger wijst, maar die je helpt met dit proces. Diversiteit doorvoeren betekent oncomfortabele situaties. Dat geldt overigens niet bij het aantrekken van vrouwen, maar ook bij mensen met een andere achtergrond. Je kunt niet verwachten dat iedereen hetzelfde denkt als een dertigjarige HBO-opgeleide witte man. Wees je bewust van de uitdaging van diversiteit.”
Over Johanna Spiller
Johanna Spiller is CEO en medeoprichter van Alyx en daarnaast genomineerd voor de Jonge Ondernemersprijs 2023. Zij strijdt voor gendergelijkheid in de tech industrie. Ze richtte het Alyx programma op waarbij jonge vrouwen in het begin van hun carrière een bootcamp en traineeship volgen om technische vaardigheden te ontwikkelen en in praktijk te brengen. Alyx beschikt over een talentenpool van vrouwelijke tech-professionals waarbij Alyx samenwerkingen heeft met onder meer ilonx, KPN, Telindus, Unigarant, True BV, RVO, CJIB en Gasunie.
