Wat betekent die afkorting?
Zo ongeveer iedere ICT-dienst kan als abonnement worden aangeboden. Liefst in goed bekkende afkortingen. Maar wat betekenen die? ChannelConnect biedt het uitgebreide overzicht van XaaS (Everything as a Service).
(Dit is een pagina die continu in ontwikkeling is. Mis je een aaS? Laat het ons weten: redactie@channelconnect.nl)
A – B – C – D – E – F – H – I – K – M – N – P – R – S – V – W – X
Dienstverlening op maat, die precies voldoet aan de behoeften van de klant. Dat is het idee achter alle …as a Service-letters. Bij het XaaS-model gaat het niet meer om een eenmalige koop, maar worden klanten abonnee op een specifieke dienst: betalen per maand, per jaar of naar gebruik.
Voor msp’s is het XaaS-model interessant omdat het een voorspelbare (en continue!) bron van inkomsten biedt. Het biedt ook meer flexibiliteit, omdat je als msp de oplossing kunt blijven aanpassen aan de wensen van de klant en de markt.
A
AI as a Service (AIaaS)
AI is overal. Niet gek dus dat het ook als service af te nemen is. AI as a Service is een clouddienst waarbij mensen en bedrijven met AI kunnen experimenteren en AI inzetten voor eigen use cases. Dat kan variëren van chatbots tot slimme zoektools en complete frameworks om eigen zelflerende modellen te bouwen op basis van data binnen de eigen organisatie. Voor het ontwikkelen van toepassingen op basis van computervisie of grote taalmodellen is veel rekenkracht nodig, waarbij het gebruik van grafische processors (GPU’s) nodig is. Doordat de klant die niet hoeft aan te schaffen en cloudproviders vaak kant en klare AIaaS-diensten aanbieden, is het eenvoudig om de mogelijkheden van AI te verkennen en het een en ander uit te proberen.
B
Backup as a Service (BaaS)
Backups maken op tapes, er zijn zeker organisaties die dat nog altijd doen. Toch is Backup as a Service (BaaS) al tientallen jaren in gebruik en daarmee een van de oer-XaaS-diensten. Vaker dan BaaS worden termen als online backup of cloud-backup gebruikt. Het komt erop neer dat de data in de cloud wordt opgeslagen, waarbij een serviceprovider de backup- en herstelprocedure beheert en de software en support levert. Als het goed wordt uitgevoerd, staat de data op verschillende plekken, zodat die bij eventuele calamiteiten niet verloren gaat.
Blockchain as a Service (BaaS)
Stel dat je als organisatie een blockchain-app wilt ontwikkelen, dan kun je die laten hosten door een Blockchain as a Service-provider. Vergelijk het met een webhoster maar dan voor een app of platform dat op blockchaintechnologie draait. Alle grote cloudproviders bieden Blockchain as a Service-diensten aan en er zijn verschillende kleinere gespecialiseerde partijen.
Back-end as a Service (BaaS)
Back-end cloudopslag en -verwerking om sneller applicaties te ontwikkelen.
C
Containers as a Service (CaaS)
Containers verpakken een app met alle onderdelen die nodig zijn om die te draaien. Zo is het eenvoudiger om de app in verschillende omgevingen te testen. Door containers in de cloud af te nemen, wordt het nog makkelijker om overal vandaan te testen. Zie ook Kubernetes as a Service.
Country as a Service (CaaS)
Een e-burgerschap met toegang tot allerlei digitale diensten van een land zonder dat je er hoeft te wonen? Klinkt exotisch, maar Estland, met zijn geavanceerde technologische infrastructuur biedt het aan en er zijn al tienduizenden e-Esten wereldwijd. Zij kunnen een bankrekening openen, een bedrijf opzetten, belastingaangifte en andere zaken online doen zonder dat ze in Estland wonen.
Cloud as a Service (CaaS)
Een combinatie van Infrastructure, Platform en Software as a Service.
Commerce as a Service (CaaS)
Een service waarbij bedrijven e-commercefuncties in hun website of applicaties kunnen integreren zonder zelf de infrastructuur te hoeven bouwen en te onderhouden. Meestal betaalt de klant per transactie.
Communications as a Service (CaaS)
Diensten als VoIP, messaging en applicaties voor samenwerking ondergebracht bij één externe partij. Ook Unified Communications as a Service.
Compiler as a Service (CaaS)
Dienst waarbij programmeurs hun broncode naar een externe server kunnen sturen, waar de code wordt uitgevoerd en vertaald naar uitvoerbare bestanden. Het wordt vaak toegepast in cloudgebaseerde ontwikkelomgevingen.
D
Desktop as a Service (DaaS)
Bij Desktop as a Service (ook Workspace as a Service of virtuele dektopomgevingen) heeft de gebruiker vanaf elk gewenst apparaat beveiligde toegang tot het bureaublad op kantoor, inclusief alle bedrijfsgegevens en toepassingen die nodig zijn. De opmars van het thuiswerken heeft deze variant snel populair gemaakt. Het is ook ideaal voor kleine bedrijven die niet over de middelen beschikken om hun eigen IT efficiënt te beheren. Voorbeelden zijn Amazon WorkSpaces, Windows Virtual Desktop (Microsoft) en Citrix Virtual Desktops.
Device as a Service (DaaS)
De inkoop, het inrichten en het afvoeren van desktops, laptops en andere devices, het bezorgt veel organisaties de nodige kopzorgen. Met Device as a Service (DaaS) kan een organisatie worden ontzorgd op al deze terreinen. Dat neemt werkdruk weg bij de IT-afdeling en kan geld besparen omdat organisaties geen grote investeringen hoeven te doen en hun apparatuur vervangen wanneer ze dat willen. Ook draagt het bij aan een circulaire economie: apparatuur wordt door de DaaS-aanbieder verantwoord afgevoerd en hergebruikt. Soms wordt dit ook Hardware as a Service (HaaS) genoemd.
Data as a Service (DaaS)
Door data uit hun silo’s te halen en in de cloud te centraliseren, zijn ze makkelijker toegankelijk en is het eenvoudiger om ze te analyseren.
Database as a Service (DBaaS)
Cloudservice waarbij de hele infrastructuur voor het hosten en uitvoeren van databases wordt beheerd door een cloudprovider.
Disaster Recovery as a Service (DRaaS).
Cyberaanvallen, stroomuitval, natuurrampen, brand of een overstroming… Deze calamiteiten kunnen de systemen van een organisatie beschadigen of uitschakelen. Een DRaaS-serviceprovider zorgt dat organisaties applicaties in een externe cloudomgeving kunnen repliceren. Bij een calamiteit kunnen de systemen en data dan snel worden hersteld en vanuit de cloud in gebruik worden genomen. Vaak wordt vooraf een Recovery Time Objective (RTO) en een Recovery Point Objective (RPO) bepaald. Die geven aan hoe snel het herstel moet plaatsvinden en hoeveel dataverlies acceptabel is.
E
Encryption as a Service (EaaS)
Versleuteling en ontsleuteling van gegevens is belangrijk om informatie te versturen en te ontvangen die niet voor iedereen bestemd is. Een nadeel is dat het beheer van de versleutelprocessen nogal complex is. Encryption as a Service (EaaS) is een cloudgebaseerde dienst waarmee gebruikers gegevens kunnen versleutelen en ontsleutelen zonder deze complexe processen te hoeven beheren. Zo kunnen organisaties gevoelige informatie veilig opslaan gecodeerd overdragen.
Environment as a Service (EaaS)
Een complete testomgeving als dienst bij een externe partij. Niet alleen virtual machines en containers, maar ook het ontwikkelen en uitvoeren van testen wordt hierbij als dienst aangeboden.
F
Framework as a Service (FaaS)
FaaS houdt het midden tussen Software as a Service en Platform as a Service. Het biedt een softwareframework dat als basis dient voor het ontwikkelen van applicaties of systemen. Het is geen afgewerkt product zoals SaaS, maar er is minder werk nodig om het te implementeren dan bij een PaaS-systeem.
I
Infrastructure as a Service (IaaS)
‘Naar de cloud gaan’ staat voor veel organisaties synoniem met IaaS. Bij IaaS worden de infrastructuur en alle netwerkonderdelen van het eigen datacenter van de organisatie op een andere plek gehost. De desktopomgeving wordt virtueel via de cloud geleverd. Het besturingssysteem en alle software staan in de cloud.
Dat heeft als voordeel dat de organisatie niet zelf dure hardware hoeft aan te schaffen. Bovendien betaal je als afnemer alleen voor het gebruik in plaats van te moeten investeren in dure hardware. Is er tijdelijk meer capaciteit nodig, dan is die heel eenvoudig af te nemen. Gaan de zaken even wat minder, dan kan de organisatie direct afschalen. De klant hoeft zich ook niet druk te maken om zaken als updates en security, deze zaken worden door de IaaS-provider geregeld. Bij diefstal of defecten kan de hardware worden vervangen zonder gegevensverlies. Een IaaS-provider zorgt voor de hosting en het beheer van de infrastructuur.
Internet of Things as a Service (IoTaaS)
IoT-oplossingen als sensoren en trackers worden steeds beter goedkoper en daarmee populairder. Maar het inrichten en onderhouden van een complete IoT-infrastructuur kan complex zijn. Bovendien is het vaak verstandig om klein te beginnen en kan het handig zijn om flexibel in te kunnen spelen op plotselinge pieken in de vraag. Hier komt IoTaaS van pas.
K
Knowledge as a Service (KaaS).
Een KaaS-provider helpt gebruikers bij het leveren van kennis op basis van data en specifieke kennismodellen (van eenvoudige beslisbomen tot complete neurale netwerken). In tegenstelling tot Data as a Service geeft Knowledge as a Service ook context bij de data. De kennis wordt geleverd via een centrale kennisserver.
Kubernetes as a Service (KaaS)
Om containers in de cloud te beheren, heb je een zogeheten orkestratietool nodig. Deze zorgt voor de verdeling van de containers over verschillende processoren en servers, om te voorkomen dat er ergens een overbelasting ontstaat. Kubernetes is de meest bekende, ooit ontwikkeld door Google. Zie ook Containers as a Service.
M
Malware as a Service (MaaS)
Voor het verspreiden van malware hebben cybercriminelen hard- en software nodig. Ook die zijn als dienst af te nemen. MaaS-serviceproviders bieden betaalde toegang tot een botnet dat malware verspreidt. Klanten kunnen via de dienst, compleet met technische support, aanvallen plannen en uitvoeren. Zie ook Ransomware as a Service (RaaS).
Monitoring as a Service (MaaS)
Monitoring as a Service (MaaS) is een framework dat het bewaken van verschillende clouddiensten en -toepassingen eenvoudiger maakt. De meest voorkomende toepassing voor MaaS is online statusmonitoring, waarbij continu de status wordt bijgehouden van applicaties, netwerken, systemen, instanties of andere onderdelen die binnen de cloud kunnen worden ingezet. De dienst waarschuwt proactief voor afwijkingen en storingen. Zo kunnen organisaties snel reageren op complexe problemen en de downtime beperken.
N
Network as a Service (NaaS)
Met Network as a Service (NaaS) kunnen organisaties netwerkbronnen, zoals bandbreedte, routers en switches, op aanvraag afnemen en beheren via het internet. Hierdoor kunnen ze hun netwerk gemakkelijk aanpassen aan veranderende behoeften en groei, zonder de complexiteit en kosten van het beheer van fysieke netwerkapparatuur. Met NaaS kan een aanbieder voordelig, makkelijk en efficiënt connectiviteit beheren. Zie ook Wifi as a Service (WaaS).
O
Operations as a Service (OaaS)
Soms wordt deze term gebruikt voor de dienstverlening om bedrijven te helpen hun IT-infrastructuur in te richten en te onderhouden. Met andere woorden, een andere naam voor het werk dat msp’s doen.
P
Platform as a Service (PaaS)
PaaS is naast IaaS en SaaS een van de drie basislagen van cloudcomputing. Bij Platform as a Service (PaaS) neemt een organisatie een abonnement op alles wat nodig is om een applicatie te kunnen bouwen. Denk aan besturingssystemen en ontwikkeltools. PaaS neemt de klant nog meer werk uit handen dan IaaS. Naast de hardware worden ook de besturingssystemen en zaken als databases naar de cloud verplaatst.
R
Ransomware as a Service (RaaS)
Wie van plan is een ransomware-aanval te plegen maar de technische kennis niet heeft, kan online complete ransomware-kits kopen. Gebruikers kunnen daarmee gemakkelijk hun eigen ransomware-variant maken en uitvoeren. Net als bij SaaS-oplossingen hebben sommige RaaS-producten complete helpdesks en forums en betaalt de koper een vast bedrag per maand. Helaas is het aanbod van dit soort malafide oplossingen op het dark web groot, waardoor ze relatief goedkoop zijn.
S
Software as a Service (SaaS)
Bijna iedereen gebruikt, zakelijk of privé, SaaS-oplossingen. Denk voor zakelijk gebruik aan Salesforce, HubSpot, Slack en allerlei specialistische toepassingen. Software in de cloud heeft een aantal grote voordelen. De leverancier zorgt voor installatie, updates en bugfixes, waardoor de klant daar geen omkijken naar heeft en er vaak zelfs niets van merkt. De klant sluit een maand- of jaarabonnement af per gebruiker en benadert de software via het web.
Security as a Service (SaaS)
IT-security is dermate belangrijk en complex geworden dat veel bedrijven dit graag volledig uitbesteden. Vaak wordt daarbij ook data compliance uitbesteed. Veel msp’s treden op als Security as a Service-provider.
V
Video as a Service (VaaS)
De COVID-epidemie heeft de behoefte aan videoconferencing flink aangewakkerd. Voor organisaties die hoge eisen stellen aan de kwaliteit van beeld en geluid en een stabiele verbinding, is een cloudgebaseerde videoconferencing-service een goede oplossing. De dienstverleners garanderen niet alleen een hoge kwaliteit, maar bieden ook de nodige technische expertise.
Virtualization as a Service (VaaS)
Verschillende virtual machines die onafhankelijk van elkaar op één server draaien, het is inmiddels de gewoonste zaak van de wereld. Ook dat deze dienst via de cloud wordt aangeboden. Zie ook Desktop as a Service (DaaS).
W
Wifi as a Service (WaaS)
Wifi is bijna net zo essentieel als kraanwater. Maar wifi-netwerken zijn in de loop van de jaren steeds complexer geworden. Wifi as a Service betekent voor de klant dat die geen investeringen hoeft te doen in een nieuw wifi-netwerk. Diensten als advies en monitoring zijn in het abonnement inbegrepen. Op- en afschalen of upgraden naar een nieuwe wifi-standaard is vaak ook mogelijk.
Workspace as a Service (WaaS)
Zie Desktop as a Service.
X
Everything as a Service (XaaS)
We proberen een zo compleet mogelijk overzicht te geven van alle gangbare ICT-diensten die als service aan te bieden zijn. De markt voor Everything, of Anything, as a Service (XaaS) zal de komende jaren alleen maar harder groeien en ongetwijfeld komen er nog verschillende XaaS-diensten bij die we nu nog niet in het vizier hebben.
